ინდონეზიის ბაზრის პერსპექტივები ელექტრომობილების გაყიდვებისა და წარმოების თვალსაზრისით

ინდონეზია კონკურენციას უწევს ისეთ ქვეყნებს, როგორიცაა ტაილანდი და ინდოეთი, ელექტრომობილების ინდუსტრიის განვითარებისა და ჩინეთისთვის, რომელიც მსოფლიოში ელექტრომობილების წამყვანი მწარმოებელია, სიცოცხლისუნარიანი ალტერნატივის შეთავაზების კუთხით. ქვეყანა იმედოვნებს, რომ ნედლეულსა და სამრეწველო სიმძლავრეზე წვდომა მას საშუალებას მისცემს, ელექტრომობილების მწარმოებლებისთვის კონკურენტუნარიანი ბაზა გახდეს და ადგილობრივი მიწოდების ჯაჭვი შექმნას. არსებობს დამხმარე პოლიტიკა, რომელიც წაახალისებს ელექტრომობილების წარმოებაში ინვესტიციებს, ასევე ადგილობრივ გაყიდვებს.

შიდა ბაზრის პერსპექტივა
ინდონეზია აქტიურად მუშაობს ელექტრომობილების (EV) ინდუსტრიაში მნიშვნელოვანი პოზიციის დასამკვიდრებლად და 2025 წლისთვის 2.5 მილიონი ელექტრომობილის მომხმარებლის მიღწევას ისახავს მიზნად.

მიუხედავად ამისა, ბაზრის მონაცემები მიუთითებს, რომ ავტომობილების მომხმარებელთა ჩვევების ტრანსფორმაციას დრო დასჭირდება. Reuters-ის აგვისტოში გამოქვეყნებული ანგარიშის თანახმად, ელექტრომობილები ინდონეზიის გზებზე მოძრავი ავტომობილების ერთ პროცენტზე ნაკლებს შეადგენს. გასულ წელს ინდონეზიაში მხოლოდ 15,400 ელექტრომობილი და დაახლოებით 32,000 ელექტრომოტოციკლი გაიყიდა. მიუხედავად იმისა, რომ ისეთი ცნობილი ტაქსის ოპერატორები, როგორიცაა Bluebird, განიხილავენ ელექტრომობილების პარკის შეძენას ისეთი მსხვილი კომპანიებისგან, როგორიცაა ჩინური ავტოგიგანტი BYD, ინდონეზიის მთავრობის პროგნოზებს რეალობად ქცევისთვის მეტი დრო დასჭირდება.

თუმცა, როგორც ჩანს, დამოკიდებულების თანდათანობითი ცვლილება შეინიშნება. დასავლეთ ჯაკარტაში, ავტოდილერმა PT Prima Wahana Auto Mobil-მა ელექტრომობილების გაყიდვების ზრდის ტენდენცია დააფიქსირა. კომპანიის გაყიდვების წარმომადგენლის თქმით, რომელიც მიმდინარე წლის ივნისში China Daily-ს ესაუბრებოდა, ინდონეზიაში მომხმარებლები Wuling Air ელექტრომობილს მეორადი ავტომობილის სახით ყიდულობენ და იყენებენ, არსებულ ტრადიციულ ავტომობილებთან ერთად.

ამ ტიპის გადაწყვეტილების მიღება შესაძლოა დაკავშირებული იყოს ელექტრომობილების დამუხტვისა და გაყიდვის შემდგომი მომსახურების ახალ ინფრასტრუქტურასთან, ასევე ელექტრომობილების დიაპაზონთან დაკავშირებულ შეშფოთებასთან, რაც გულისხმობს დანიშნულების ადგილამდე მისასვლელად საჭირო აკუმულატორის დამუხტვას. საერთო ჯამში, ელექტრომობილების ფასებმა და აკუმულატორის სიმძლავრესთან დაკავშირებულმა შეშფოთებამ შესაძლოა ხელი შეუშალოს საწყის ეტაპზე დანერგვას.

თუმცა, ინდონეზიის ამბიციები სცილდება მხოლოდ მომხმარებლებისთვის სუფთა ენერგიის მომხმარებელზე მომუშავე ავტომობილების დანერგვის წახალისებას. ქვეყანა ასევე ცდილობს, ელექტრომობილების მიწოდების ჯაჭვში მნიშვნელოვანი ცენტრის როლში მოხვდეს. ბოლოს და ბოლოს, ინდონეზია სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის უდიდესი საავტომობილო ბაზარია და რეგიონში, ტაილანდის შემდეგ, სიდიდით მეორე წარმოების ცენტრია.

შემდეგ ნაწილებში ჩვენ განვიხილავთ ელექტრომობილების ამ გარდამტეხი ფაქტორის მამოძრავებელ ძირითად ფაქტორებს და განვიხილავთ, თუ რა აქცევს ინდონეზიას ამ სეგმენტში უცხოური ინვესტიციებისთვის უპირატეს ადგილად.

მთავრობის პოლიტიკა და მხარდაჭერის ზომები
ჯოკო ვიდოდოს მთავრობამ ელექტრომობილების წარმოება ჩართო ASEAN_Indonesia_Gester Plan-ში „ინდონეზიის ეკონომიკური განვითარების დაჩქარება და გაფართოება 2011-2025“ და ელექტრომობილების ინფრასტრუქტურის განვითარება Narasi-RPJMN-2020-2024-versi-Bahasa-Inggris-ში (ეროვნული საშუალოვადიანი გეგმა 2020-2024).

2020-24 წლების გეგმის თანახმად, ქვეყანაში ინდუსტრიალიზაცია ძირითადად ორ ძირითად სფეროზე იქნება კონცენტრირებული: (1) სასოფლო-სამეურნეო, ქიმიური და ლითონის ნაწარმის წარმოება და (2) პროდუქციის წარმოება, რომელიც ზრდის ღირებულებას და კონკურენტუნარიანობას. ეს პროდუქტები მოიცავს სექტორების ფართო სპექტრს, მათ შორის ელექტრომობილებს. გეგმის განხორციელებას ხელს შეუწყობს პირველადი, მეორადი და მესამეული სექტორების პოლიტიკის ჰარმონიზაცია.
მიმდინარე წლის აგვისტოში ინდონეზიამ გამოაცხადა ავტომწარმოებლებისთვის ელექტრომობილების წახალისების მოთხოვნების დაკმაყოფილების ორწლიანი ვადის გაგრძელება. ახლად შემოღებული, უფრო შეღავათიანი საინვესტიციო რეგულაციებით, ავტომწარმოებლებს შეუძლიათ 2026 წლისთვის ინდონეზიაში ელექტრომობილების კომპონენტების მინიმუმ 40 პროცენტის წარმოების ვალდებულება აიღონ, რათა წახალისების მიღების უფლება მიიღონ. მნიშვნელოვანი საინვესტიციო ვალდებულებები უკვე აიღეს ჩინურმა Neta EV ბრენდმა და იაპონურმა Mitsubishi Motors-მა. ამასობაში, PT Hyundai Motors Indonesia-მ 2022 წლის აპრილში წარმოადგინა თავისი პირველი ადგილობრივი წარმოების ელექტრომობილი.

მანამდე ინდონეზიამ გამოაცხადა, რომ აპირებდა იმპორტის გადასახადების 50 პროცენტიდან ნულამდე შემცირებას იმ ელექტრომობილების მწარმოებლებისთვის, რომლებიც ქვეყანაში ინვესტიციების განხორციელებას გეგმავენ.

2019 წელს ინდონეზიის მთავრობამ ელექტრომობილების მწარმოებლების, სატრანსპორტო კომპანიებისა და მომხმარებლების მიმართ მიმართული შეღავათების მთელი რიგი შემოიღო. ეს შეღავათები მოიცავდა ელექტრომობილების წარმოებაში გამოყენებულ დანადგარებსა და მასალებზე იმპორტის ტარიფების შემცირებას და ელექტრომობილების მწარმოებლებისთვის, რომლებიც ქვეყანაში მინიმუმ 5 ტრილიონ რუპიას (346 მილიონი აშშ დოლარის ექვივალენტი) ინვესტირებას განახორციელებდნენ, მაქსიმუმ 10 წლით საგადასახადო შეღავათებს სთავაზობდნენ.

ინდონეზიის მთავრობამ ასევე მნიშვნელოვნად შეამცირა ელექტრომობილებზე დამატებული ღირებულების გადასახადი 11 პროცენტიდან მხოლოდ ერთ პროცენტამდე. ამ ნაბიჯმა გამოიწვია ყველაზე ხელმისაწვდომი Hyundai Ioniq 5-ის საწყისი ფასის მნიშვნელოვანი ვარდნა, რომელიც 51 000 აშშ დოლარზე მეტიდან 45 000 აშშ დოლარამდე შემცირდა. ეს კვლავ პრემიუმ კლასის მოდელია ინდონეზიელი ავტომობილის საშუალო მომხმარებლისთვის; ინდონეზიაში ყველაზე იაფი ბენზინზე მომუშავე ავტომობილის, Daihatsu Ayla-ს, ფასი 9 000 აშშ დოლარზე ნაკლებიდან იწყება.

ელექტრომობილების წარმოების ზრდის მამოძრავებელი ფაქტორები
ელექტრომობილების წარმოებისკენ სწრაფვის მთავარი მამოძრავებელი ძალა ინდონეზიის ნედლეულის უხვი ადგილობრივი მარაგია.

ქვეყანა მსოფლიოში ნიკელის წამყვანი მწარმოებელია, რომელიც ლითიუმ-იონური აკუმულატორების წარმოებაში უმნიშვნელოვანესი ინგრედიენტია, რომლებიც ელექტრომობილების აკუმულატორების კომპლექტების უპირატესი არჩევანია. ინდონეზიის ნიკელის მარაგი გლობალური მთლიანი მარაგის დაახლოებით 22-24 პროცენტს შეადგენს. გარდა ამისა, ქვეყანას აქვს წვდომა კობალტზე, რომელიც ელექტრომობილების აკუმულატორების სიცოცხლის ხანგრძლივობას ახანგრძლივებს, და ბოქსიტზე, რომელიც ალუმინის წარმოებაში გამოიყენება და ელექტრომობილების წარმოების ძირითადი ელემენტია. ნედლეულზე ასეთი მარტივი წვდომა პოტენციურად მნიშვნელოვნად ამცირებს წარმოების ხარჯებს.

დროთა განმავლობაში, ინდონეზიის ელექტრომობილების წარმოების შესაძლებლობების განვითარებამ შესაძლოა გააძლიეროს მისი რეგიონული ექსპორტი, იმ შემთხვევაში, თუ მეზობელი ეკონომიკები ელექტრომობილებზე მოთხოვნის ზრდას განიცდიან. მთავრობა 2030 წლისთვის დაახლოებით 600 000 ელექტრომობილის წარმოებას ისახავს მიზნად.

წარმოებისა და გაყიდვების სტიმულების გარდა, ინდონეზია ცდილობს შეამციროს ნედლეულის ექსპორტზე დამოკიდებულება და გადავიდეს უფრო მაღალი დამატებული ღირებულების მქონე საქონლის ექსპორტზე. სინამდვილეში, ინდონეზიამ ნიკელის მადნის ექსპორტი 2020 წლის იანვარში აკრძალა, პარალელურად გაზარდა ნედლეულის დნობის, ელექტრომობილების ბატარეების წარმოებისა და ელექტრომობილების წარმოების შესაძლებლობები.

2022 წლის ნოემბერში, Hyundai Motor Company-მ (HMC) და PT Adaro Minerals Indonesia, Tbk-მ (AMI) ხელი მოაწერეს ურთიერთგაგების მემორანდუმს (MoU), რომლის მიზანია ალუმინის მუდმივი მიწოდების უზრუნველყოფა ავტომობილების წარმოებაზე მზარდი მოთხოვნის დასაკმაყოფილებლად. თანამშრომლობის მიზანია შექმნას ყოვლისმომცველი თანამშრომლობითი სისტემა ალუმინის წარმოებასა და მიწოდებასთან დაკავშირებით, რომელსაც ხელს შეუწყობს AMI, მის შვილობილ კომპანიასთან, PT Kalimantan Aluminium Industry (KAI) ერთად.

როგორც კომპანიის პრესრელიზშია ნათქვამი, Hyundai Motor Company-მ ინდონეზიაში საწარმოო ობიექტში ოპერაციები დაიწყო და აქტიურად თანამშრომლობს ინდონეზიასთან რამდენიმე სფეროში, საავტომობილო ინდუსტრიაში სამომავლო სინერგიის გათვალისწინებით. ეს მოიცავს ელემენტების წარმოების ერთობლივ საწარმოებში ინვესტიციების შესწავლას. გარდა ამისა, ინდონეზიის მწვანე ალუმინი, რომელიც ხასიათდება დაბალნახშირბადიანი, ჰიდროელექტრო ენერგიის გამოყენებით, რაც ეკოლოგიურად სუფთა ენერგიის წყაროა, შეესაბამება HMC-ის ნახშირბად-ნეიტრალურ პოლიტიკას. მოსალოდნელია, რომ ეს მწვანე ალუმინი დააკმაყოფილებს ავტომწარმოებლების მზარდ გლობალურ მოთხოვნას.
კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი მიზანი ინდონეზიის მდგრადი განვითარების მიზნებია. ქვეყნის ელექტრომობილების სტრატეგია ხელს უწყობს ინდონეზიის მიერ ნულოვანი ემისიების მიზნების მიღწევას. ინდონეზიამ ცოტა ხნის წინ დააჩქარა ემისიების შემცირების მიზნები და ამჟამად 2030 წლისთვის 32 პროცენტით შემცირებას ისახავს მიზნად (29 პროცენტიდან). მსუბუქი და კომერციული სატრანსპორტო საშუალებები საგზაო სატრანსპორტო საშუალებების მიერ წარმოქმნილი მთლიანი ემისიების 19.2 პროცენტს შეადგენს და ელექტრომობილების დანერგვისა და გამოყენებისკენ აგრესიული გადასვლა მნიშვნელოვნად შეამცირებს საერთო ემისიებს.

სამთომოპოვებითი საქმიანობა შესამჩნევად არ არის წარმოდგენილი ინდონეზიის უახლეს პოზიტიური ინვესტიციების სიაში, რაც იმას ნიშნავს, რომ ისინი ტექნიკურად 100 პროცენტით უცხოური საკუთრებისთვისაა ღია.

თუმცა, უცხოელი ინვესტორებისთვის აუცილებელია იცოდნენ 2020 წლის მთავრობის №23 დადგენილებისა და 2009 წლის №4 კანონის (შესწორებული) შესახებ. ეს რეგულაციები ითვალისწინებს, რომ უცხოური საკუთრების მქონე სამთო კომპანიებმა კომერციული წარმოების დაწყებიდან პირველი 10 წლის განმავლობაში თანდათანობით უნდა გაანაწილონ თავიანთი აქციების მინიმუმ 51 პროცენტი ინდონეზიელ აქციონერებზე.

უცხოური ინვესტიციები ელექტრომობილების მიწოდების ჯაჭვში
ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში, ინდონეზიამ ნიკელის ინდუსტრიაში მნიშვნელოვანი უცხოური ინვესტიციები მიიზიდა, ძირითადად ელექტრო ბატარეების წარმოებასა და მასთან დაკავშირებულ მიწოდების ჯაჭვის განვითარებაზე ორიენტირებული.

აღსანიშნავი მაჩვენებლები მოიცავს:

Mitsubishi Motors-მა დაახლოებით 375 მილიონი აშშ დოლარი გამოყო წარმოების გაფართოებისთვის, მათ შორის Minicab-MiEV ელექტრომობილისთვის, ელექტრომობილების წარმოების დეკემბერში დაწყების გეგმით.
ჩინური კომპანია „Hozon New Energy Automobile“-ის შვილობილმა კომპანია „Neta“-მ „Neta V EV“-ის შეკვეთების მიღების პროცესი დაიწყო და 2024 წელს ადგილობრივი წარმოებისთვის ემზადება.
ორმა მწარმოებელმა, Wuling Motors-მა და Hyundai-მ, სრული შეღავათების მისაღებად თავიანთი წარმოების ნაწილი ინდონეზიაში გადაიტანეს. ორივე კომპანიას ქარხნები ჯაკარტას გარეთ აქვს და გაყიდვების მხრივ ქვეყნის ელექტრომობილების ბაზარზე წამყვანი კონკურენტები არიან.
ჩინელი ინვესტორები ჩართულნი არიან ნიკელის მოპოვებისა და დნობის ორ მსხვილ ინიციატივაში, რომლებიც მდებარეობს სულავესიში, კუნძულზე, რომელიც ცნობილია ნიკელის უზარმაზარი მარაგებით. ეს პროექტები დაკავშირებულია საჯაროდ ვაჭრობად კომპანიებთან Indonesia Morowali Industrial Park და Virtue Dragon Nickel Industry.
2020 წელს ინდონეზიის ინვესტიციების სამინისტრომ და LG-მ ხელი მოაწერეს 9.8 მილიარდი აშშ დოლარის ღირებულების ურთიერთგაგების მემორანდუმს LG Energy Solution-ისთვის, რათა ინვესტიციები ელექტრომობილების მიწოდების ჯაჭვში განხორციელდეს.
2021 წელს, LG Energy-მ და Hyundai Motor Group-მა დაიწყეს ინდონეზიაში პირველი აკუმულატორის ქარხნის მშენებლობა, რომლის საინვესტიციო ღირებულება 1.1 მილიარდი აშშ დოლარია და რომლის სიმძლავრეც 10 გვტ/სთ იქნება.
2022 წელს ინდონეზიის ინვესტიციების სამინისტრომ ურთიერთგაგების მემორანდუმი გააფორმა Foxconn-თან, Gogoro Inc-თან, IBC-სთან და Indika Energy-სთან, რომელიც მოიცავდა ბატარეების წარმოებას, ელექტრომობილობას და მასთან დაკავშირებულ ინდუსტრიებს.
ინდონეზიის სახელმწიფო სამთო კომპანია Aneka Tambang-მა ჩინურ CATL ჯგუფთან ელექტრომობილების წარმოების, აკუმულატორების გადამუშავებისა და ნიკელის მოპოვების შესახებ შეთანხმება გააფორმა.
LG Energy ცენტრალური ჯავის პროვინციაში 3.5 მილიარდი აშშ დოლარის ღირებულების სადნობ ქარხანას აშენებს, რომლის წლიური მოცულობა 150 000 ტონა ნიკელის სულფატის წარმოებაა.
კომპანიებმა Vale Indonesia-მ და Zhejiang Huayou Cobalt-მა Ford Motor-თან თანამშრომლობით სამხრეთ-აღმოსავლეთ სულავესის პროვინციაში ჰიდროქსიდის ნალექის (MHP) ქარხნის მშენებლობა დაიწყეს, რომლის სიმძლავრეც 120 000 ტონაა, ხოლო სიმძლავრე - 60 000 ტონა.